DE VELUWENAAR

Mijn naam is Gert van den Heuvel. Ik ben 71 jaar. Mijn hobby is orgeldraaien.

Een aantal jaren geleden was ik in Duitsland en daar zag ik een klein draaiorgel (Leierkast)

Ik was meteen weg van dit draaiorgel. Ik heb een tijdje met de draaiorgelman gepraat en ben later thuis via internet aan het  zoeken gegaan naar draaiorgelbouwers. Ik  kwam uiteindelijk  uit bij Stuber in Berlijn. Ik heb een afspraak gemaakt met de heer Stuber en een tijdje later ben ik met mijn vrouw een weekend naar Berlijn geweest om een orgeltje te gaan kopen. Het moest wel aan de voorwaarde voldoen dat de orgelspeler het orgel nog zelf moet draaien. Dus geen hulpmotor en ook niet allerlei geluidseffecten erbij. Ik heb daar toen een draaiorgel besteld en heb het een paar weken later opgehaald. O.k., dan heb je een draaiorgel en wat ga je daar dan mee doen. Daar had ik natuurlijk wel over nagedacht voor die tijd. Eerst ging ik het draaiorgel “een gezicht” geven. Ik woon  op de Veluwe. Ik heb een oud-Veluws pak, dus het draaiorgeltje moest de Veluwenaar gaan heten. En dan natuurlijk, niet onbelangrijk: welke muziekrollen ga ik kopen en waar. Dat kan in Duitsland maar ook  in Nederland. Je moet  een bewuste keuze maken uit alle soorten muziek die er zijn. Ik wilde vooral veel oud-Hollandse liedjes en het wat oudere genre. Ik ben thuis een beetje gaan oefenen, dat ging goed. Dan word je hier en daar gevraagd om te komen draaien. Ik  ga nu een paar keer per jaar spelen, op bijv. braderieën en in tehuizen. Het is een heel leuke hobby. De muziekrollen zijn niet goedkoop,  maar er moet wat geïnvesteerd worden als je een beetje voor de dag wilt komen. Daarna  ben ik de  tekst van de liedjes gaan  opzoeken, zodat ik  bij een aantal liedjes mee kan zingen. Ook laat ik  kinderen, als ze dat willen natuurlijk, orgeldraaien. Dat vinden ze vaak een heel leuke ervaring. Steeds vaker  hoor ik  mensen hun waardering uitspreken over het stukje nostalgie dat ik zo in leven houd.  

Je hebt een klein draaiorgeltje, en dan?

Dan ga je zoeken naar draaiorgelclubs en naar wat ze voor je kunnen betekenen.

Het KDV doet eigenlijk niets of heel weinig voor handdraaiorgels. Veelal komen de grote orgels het eerst aan bod. De kleine orgels komen maar weinig aan bod. Dus ga je verder zoeken. In Duitsland zijn er wel diverse draaiorgelclubs die veel voor de kleine draaiorgels doen.

 Toevallig ben ik een keer in september naar Weert gegaan en daar kwam ik bij de familie Saes terecht. Zij organiseren al jaren, tijdens de kermis in Weert, een draaiorgelfestival. Ik kreeg toen de uitnodiging om het jaar daarop mee te komen doen. Dat heb ik gedaan en ik kom daar nu al 15 jaar en doe met veel plezier mee aan het draaiorgelfestival. Het is daar een super gebeuren. Jaarlijks doen er tussen de 30 en de 40 draaiorgelspelers mee. Zowel Hollanders als buitenlanders. Een hoogtepunt is de kermis. Daar spelen ook een aantal draaiorgels. Tijdens zo‘n  draaiorgelfestival kom je in gesprek met andere deelnemers, dat is een positieve ervaring. ( Als iemand die een klein orgel bespeelt,  praat met iemand die een groot orgel bespeelt, dan merk je al gauw dat de spelers van grote draaiorgels  de kleine draaiorgels maar niks vinden.) Als het bij de een regent druppelt het bij de ander ook.

Op het festival in Weert kom ik ook de hobbyclub van draaiorgels tegen, een wereld gaat voor je open als je met deze mensen praat. Wat een vakkennis hebben deze mensen en ze willen het ook nog met je delen of ze helpen je als je problemen hebt.

Super is dat. Zo ben ik ook op de site van Piet Paardekam terecht gekomen. Hij heeft een heel leuk programma waarin je kunt stoeien met de muziek Noteur, en ook een programma waar je muziek op een A4 kunt uitprinten en dan je eigen liedjes kunt kappen. Mijn arrangeur is helaas overleden en ik wil toch zo nu en dan wat andere muziek, dus nu ben ik zelf de muziek aan het maken en aan het kappen. Nu heb in Hiddo van Os een nieuwe arrangeur gevonden en hij maakt de muziek voor mij en dat kap ik dan uit op een oude naaimachine.

Als je zo rond je heen kijkt zijn er maar weinig draaiorgelfestivals in Nederland. Samen met Jos Saes heb ik toen gekeken of we het Nederlands Kampioenschap Handdraaiorgels op konden zetten. Dat NKHD heeft ondertussen al 3 keer plaats gevonden. (Website: http://www.nkhanddraaiorgels.nl) Voor dit jaar zijn we aan het onderhandelen met Rotterdam om daar het Nederlands Kampioenschap Handdraaiorgels te gaan organiseren. Aan deze kampioenschappen, die gratis openstaan, mag iedereen  die een handdraaiorgel heeft, mee doen.

Tijdens het eerste kampioenschap kwam ik Dave Saes tegen. Dave is zeer slechtziend, maar spelen met het draaiorgel kan hij als de beste. Sommige mensen spelen op een draaiorgel maar Dave speelt met het draaiorgel, onvoorstelbaar. Zoals hij met de diverse registers werkt, daar kunnen een hoop grote jongens nog wat van leren.

Ik  ben diverse malen in het buitenland geweest en heb daar meegedaan met allerlei draaiorgelfestivals.  Je wordt er elke keer een stukje wijzer van. Ook was ik in België en heb daar meegedaan met België tegen Nederland. Drie grote orgels uit België tegen drie grote orgels uit Nederland. Er deden ook kleine draaiorgels mee aan dit evenement. Het werd georganiseerd door onze Belgische vrienden van Mechamusica. Super leuk idee, ik hoop dat het ook in Nederland wordt opgepakt.